സമുദ്രത്തിലെ ഏറ്റവും ആഴമേറിയ സ്ഥലമായ ചലഞ്ചർ ഡീപ്പിൽ എത്തിയ ആദ്യത്തെ രണ്ടുപേരുടെ സംഘത്തിന്റെ ഭാഗമായി ചരിത്രം സൃഷ്ടിച്ച വിഖ്യാത ആഴക്കടൽ പര്യവേക്ഷകൻ ഡോൺ വാൽഷ് 92-ാം വയസ്സിൽ അന്തരിച്ചു. ജാക്വസ് പിക്കാർഡ് എന്ന സ്വിസ് എഞ്ചിനീയറോടൊപ്പം 1960-ൽ പടിഞ്ഞാറൻ പസഫിക് സമുദ്രത്തിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന മരിയാന ട്രെഞ്ചിന്റെ അജ്ഞാതമായ ആഴങ്ങളിലേക്ക് വിജയകരമായ പര്യവേഷണം നടത്തി വാൽഷ് ചരിത്രം സൃഷ്ടിച്ചു.
1931-ൽ കാലിഫോർണിയയിലെ ബേർക്ക് ലിയിൽ ജനിച്ച വാൽഷ് ചെറുപ്പം മുതലേ കടലിനോട് അഗാധമായ അഭിനിവേശം കാണിച്ചു. 1954-ൽ യു.എസ്. നേവൽ അക്കാദമിയിൽ നിന്ന് ബിരുദം നേടി.
1959-ൽ, വാൽഷിന്റെ വൈദഗ്ദ്ധ്യം സ്വിസ് എഞ്ചിനീയർ ജാക്വസ് പിക്കാർഡിന്റെ ശ്രദ്ധ പിടിച്ചുപറ്റി. അവർ ഇരുവരും സമുദ്രത്തിൻ്റെ ആഴത്തിൽ എത്താൻ കഴിവുള്ള ഒരു ആഴക്കടൽ മുങ്ങിക്കപ്പൽ വികസിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള പദ്ധതിക്ക് നേതൃത്വം നൽകി. വാൽഷ് പിക്കാർഡുമായി ചേർന്ന്, ചലഞ്ചർ ഡീപ്പിനെ കീഴടക്കാനുള്ള ധീരമായ ഒരു ദൗത്യം ആരംഭിച്ചു
1960 ജനുവരി 23-ന്, വാൽഷും പിക്കാർഡും ചേർന്ന് 35,810 അടി (10,916 മീറ്റർ) താഴ്ചയിലേക്ക് ട്രൈസ്റ്റെ എന്ന മുങ്ങി കപ്പലിൽ യാത്ര ചെയ്തു. ചലഞ്ചർ ഡീപ്പിലേക്കുള്ള അവരുടെ ഇറക്കം ഒരു വലിയ വിജയമായിരുന്ന. 20 മിനിറ്റ് നീണ്ട അവരുടെ പര്യവേക്ഷണത്തിനിടയിൽ, വിവിധതരം സമുദ്രജീവികളെ അവർ നിരീക്ഷിച്ചു.
ആഴക്കടൽ പര്യവേക്ഷണത്തിനുള്ള വാൽഷിന്റെ സംഭാവനകൾ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചരിത്രപരമായ ഡൈവിനപ്പുറം വ്യാപിച്ചു. ജീവിതത്തിലുടനീളം അദ്ദേഹം സമുദ്രങ്ങൾ പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യുന്നത് തുടർന്നു, നിരവധി പര്യവേഷണങ്ങൾക്ക് നേതൃത്വം നൽകുകയോ അതിൽ പങ്കെടുക്കുകയോ ചെയ്തു. ആഴക്കടൽ പര്യവേക്ഷണത്തിനുള്ള പുതിയ സാങ്കേതികവിദ്യകൾ വികസിപ്പിക്കുന്നതിൽ അദ്ദേഹം നിർണായക പങ്കുവഹിച്ചു, ഇത് സമുദ്രത്തിന്റെ അഗാധത്തിലേക്ക് കൂടുതൽ യാത്രകൾ സാധ്യമാക്കി.
സമുദ്ര സംരക്ഷണത്തിനായി നിലകൊണ്ട വാൽഷ് സമുദ്ര പരിസ്ഥിതിയെ മലിനീകരണത്തിൽ നിന്നും അമിത മത്സ്യബന്ധനത്തിൽ നിന്നും സംരക്ഷിക്കുന്നതിനായി അശ്രാന്തമായി പ്രചാരണം നടത്തി. ഈ സുപ്രധാന ആവാസവ്യവസ്ഥകളെ സംരക്ഷിക്കേണ്ടതിന്റെ പ്രാധാന്യം തിരിച്ചറിഞ്ഞ് സമുദ്ര സങ്കേതങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കുന്നതിനും അദ്ദേഹം നേതൃത്വം നൽകി.
