മധ്യപ്രദേശ്: ഇന്ത്യയിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ കഴുകന്മാരുള്ള സംസ്ഥാനമായി മധ്യപ്രദേശ് ഉയർന്നു.  വനംവകുപ്പ് അടുത്തിടെ നടത്തിയ സംസ്ഥാനതല കഴുകൻ സെൻസസ് പ്രകാരം, കഴുകന്മാരുടെ എണ്ണം 12,981 ആയി ഉയർന്നു, ഇത് മുൻ വർഷങ്ങളെ അപേക്ഷിച്ച് ഗണ്യമായ വർദ്ധനവ് രേഖപ്പെടുത്തുന്നു.

വനം വകുപ്പിൻ്റെ 16 സർക്കിളുകളിലും 64 ഡിവിഷനുകളിലും ഒമ്പത് സംരക്ഷിത മേഖലകളിലുമാണ് കഴുകൻമാരുടെ കണക്കെടുപ്പ് നടത്തിയത്.  മധ്യപ്രദേശിൽ കഴുകന്മാരുടെ എണ്ണം ക്രമാതീതമായി വർധിക്കുന്നതായി ഫലങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.  2019 ലെ സെൻസസിൽ, സംസ്ഥാനത്ത് 8,397 കഴുകന്മാർ രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്, അത് 2024 ൽ 10,845 ആയി വളർന്നു. ഏറ്റവും പുതിയ സെൻസസ് കണക്കുകൾ ഈ മേഖലയിലെ സംരക്ഷണ ശ്രമങ്ങളുടെ വിജയത്തിന് അടിവരയിടുന്നു.

  2016ലാണ് മധ്യപ്രദേശിൽ കഴുകൻമാരുടെ കണക്കെടുപ്പ് ആരംഭിച്ചത്.  നാല് റസിഡൻ്റ് സ്പീഷീസുകളും മൂന്ന് ദേശാടന സ്പീഷീസുകളും ഉൾപ്പെടെ ഏഴ് ഇനം കഴുകന്മാരുടെ ആവാസ കേന്ദ്രമാണ് സംസ്ഥാനം.  പ്രാദേശികവും ദേശാടനപരവുമായ കഴുകന്മാരെ എളുപ്പത്തിൽ നിരീക്ഷിക്കാനും എണ്ണാനും കഴിയുന്നതിനാൽ ശൈത്യകാലമാണ് സെൻസസിന് ഏറ്റവും അനുയോജ്യമായ കാലഘട്ടമായി കണക്കാക്കുന്നത്.

ആവാസ വ്യവസ്ഥ സംരക്ഷണം, വിഷബാധ വിരുദ്ധ കാമ്പെയ്‌നുകൾ, ബോധവൽക്കരണ പരിപാടികൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെയുള്ള  സംരക്ഷണ നടപടികൾ കാരണമാണ് കഴുകന്മാരുടെ എണ്ണം വർധിച്ചതെന്ന് വനംവകുപ്പ് ഉദ്യോഗസ്ഥർ വിലയിരുത്തുന്നു.  ഇന്ത്യയിലുടനീളമുള്ള കഴുകന്മാരുടെ എണ്ണം ഗണ്യമായി കുറയാൻ കാരണമായ ഡിക്ലോഫെനാക് പോലുള്ള ഹാനികരമായ വെറ്ററിനറി മരുന്നുകളുടെ നിരോധനവും അവയുടെ വീണ്ടെടുക്കലിൽ നിർണായക പങ്ക് വഹിച്ചു.