പ്രകൃതിസൗന്ദര്യത്തിനും സമൃദ്ധമായ ഭൂപ്രകൃതിക്കും പേരുകേട്ട കശ്മീരിലെ മനോഹരമായ താഴ്‌വരകൾ ഇപ്പോൾ കാർഷിക മേഖലയിൽ ശ്രദ്ധേയമായ പരിവർത്തനത്തിന് സാക്ഷ്യം വഹിക്കുന്നു. പർപ്പിൾ വിപ്ലവം എന്നറിയപ്പെടുന്ന അരോമ മിഷനു നന്ദി, ലാവെൻഡർ കൃഷി ജമ്മു കശ്മീരിൽ മികച്ച വിജയമായി മാറിയിരിക്കുന്നു. കേന്ദ്ര ശാസ്ത്ര-സാങ്കേതിക മന്ത്രാലയം 2016-ൽ ആരംഭിച്ച ഈ സംരംഭം, സുഗന്ധവിളകളുടെ കൃഷി പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിലൂടെയും ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്ന ആരോമാറ്റിക് ഓയിലുകളെ ആശ്രയിക്കുന്നത് കുറയ്ക്കുന്നതിലൂടെയും കർഷകരുടെ ജീവിതം ഉന്നമിപ്പിക്കാൻ ലക്ഷ്യമിടുന്നു. ലാവെൻഡറിനു അതിന്റെ ആകർഷകമായ സുഗന്ധവും വൈവിധ്യമാർന്ന ഉപയോഗങ്ങളും ഉള്ളതിനാൽ,കാർഷിക രംഗത്ത് വിപ്ലവം സൃഷ്ടിച്ചു, പ്രദേശത്തിന് സമൃദ്ധി കൊണ്ടുവന്നു.
കൗൺസിൽ ഓഫ് സയന്റിഫിക് ആൻഡ് ഇൻഡസ്ട്രിയൽ റിസർച്ചും (സിഎസ്ഐആർ) ജമ്മുവിലെ ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഇന്റഗ്രേറ്റീവ് മെഡിസിനും (ഐഐഐഎം ജമ്മു) നേതൃത്വം നൽകുന്ന അരോമ മിഷൻ ജമ്മു കശ്മീരിലെ കർഷകരെ ശാക്തീകരിക്കുന്നു. ഈ ദൗത്യത്തിന് കീഴിൽ, ആദ്യമായി ലാവെൻഡർ കർഷകർക്ക് സൗജന്യ തൈകൾ ലഭിക്കും, ലാവെൻഡർ കൃഷി ഈ മേഖലയിലെ 20 ജില്ലകളിലും പ്രചാരം നേടിയിട്ടുണ്ട്, ഇത് കർഷകർക്ക് സുഗന്ധവ്യവസായത്തിൽ ലാഭകരമായ അവസരം നൽകുന്നു.
ലാവെൻഡർ കൃഷി ജമ്മു കശ്മീരിലെ കർഷകരെ മാറ്റിമറിക്കുന്ന ഒന്നാണെന്ന് തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ഒരു ലിറ്റർ ലാവെൻഡർ ഓയിലിന്റെ വിൽപ്പന വില 10,000 രൂപയിൽ എത്തുന്നു, ഇത് വളരെ ലാഭകരമായ ഒരു സംരംഭമാക്കി മാറ്റുന്നു. ലാവെൻഡർ ഓയിലിൽ നിന്ന് വേർപെടുത്തുന്ന ലാവെൻഡർ വെള്ളം ധൂപവർഗ്ഗങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു. പൂക്കളിൽ നിന്ന് വാറ്റിയെടുത്ത ശേഷം ഉണ്ടാകുന്ന ഹൈഡ്രോസോൾ സോപ്പുകളും റൂം ഫ്രെഷനറുകളും നിർമ്മിക്കാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു. സിഎസ്ഐആർ-ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഇന്റഗ്രേറ്റീവ് മെഡിസിനും ജമ്മു ദോഡ ജില്ലയിൽ വാറ്റിയെടുക്കൽ യൂണിറ്റുകൾ സ്ഥാപിച്ചു, കർഷകർക്ക് ലാവെൻഡർ ഓയിൽ വേർതിരിച്ചെടുക്കാനുള്ള സൗകര്യം നൽകുന്നു. ഡോഡയിലെ 800-ലധികം പുരോഗമന കർഷകർ സുഗന്ധ കൃഷി സ്വീകരിച്ചു, ഗണ്യമായ പ്രതിഫലം കൊയ്തു.
പുൽവാമ ജില്ലയിലെ ലാവെൻഡർ കൃഷിയുടെ വിജയത്തിൽ സിഎസ്ഐആർ ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഇന്റഗ്രേറ്റീവ് മെഡിസിൻ നിർണായക പങ്ക് വഹിച്ചു. വിപുലമായ ഗവേഷണ-വികസന ശ്രമങ്ങളിലൂടെ, പ്രദേശത്തിന്റെ കാലാവസ്ഥയ്ക്ക് അനുയോജ്യമായ ലാവെൻഡർ ഇനങ്ങൾ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് വികസിപ്പിച്ചെടുത്തിട്ടുണ്ട്. നൂതന കാർഷിക സാങ്കേതിക വിദ്യകൾ പകർന്നുനൽകിക്കൊണ്ട്, സുസ്ഥിരവും ഉയർന്ന വിളവ് നൽകുന്നതുമായ ലാവെൻഡർ കൃഷിക്ക് ആവശ്യമായ അറിവും വൈദഗ്ധ്യവും നൽകി ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് കർഷകരെ ശാക്തീകരിച്ചു. പരമ്പരാഗത വിളകളെ അപേക്ഷിച്ച് ലാവെൻഡർ കൃഷിക്ക് മികച്ച വിപണി വില ലഭിക്കുന്നതിനാൽ കർഷകർക്ക് അവരുടെ ഉപജീവനമാർഗത്തിൽ ശ്രദ്ധേയമായ പുരോഗതി ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്.
ലാവെൻഡർ കൃഷിയുടെ വിജയം ജമ്മു കാശ്മീരിലുടനീളം കർഷകർക്കും കാർഷിക പ്രേമികൾക്കും ഇടയിൽ താൽപ്പര്യം ഉണർത്തി. ലാവെൻഡർ കൃഷിയുടെ ലാഭക്ഷമതയും പാരിസ്ഥിതിക നേട്ടങ്ങളും തിരിച്ചറിഞ്ഞ്, കൂടുതൽ കർഷകർ ഈ സുഗന്ധവിള സ്വീകരിക്കാൻ ഉത്സുകരാണ്. സിഎസ്ഐആർ ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ഇന്റഗ്രേറ്റീവ് മെഡിസിനിൽ നിന്നുള്ള തുടർച്ചയായ ശ്രമങ്ങളും പ്രാദേശിക കർഷകരുടെയും തൊഴിലാളികളുടെയും അർപ്പണബോധവും ജമ്മു കശ്മീരിലെ ലാവെൻഡർ വ്യവസായത്തെ അസാധാരണമായ വളർച്ചയ്ക്ക് ഒരുക്കുകയാണ്. ഈ സഹകരണ ശ്രമം കാർഷിക ഭൂപ്രകൃതിയെ വൈവിധ്യവത്കരിക്കുക മാത്രമല്ല, ലാവെൻഡർ വിപണിയിലെ ഒരു പ്രധാന കേന്ദ്രമായി ഈ പ്രദേശത്തെ മാറ്റുകയും ചെയ്യുന്നു.
