നാസയുടെ ജൂനോ ബഹിരാകാശ പേടകം ജൂലൈ 30-ന് വ്യാഴത്തിന്റെ ഉപഗ്രഹമായ അയോയുടെ 13,700 മൈൽ (22,000 കിലോമീറ്റർ) അടുത്തെത്തും. ജിറാം (ജോവിയൻ ഇൻഫ്രാറെഡ് അറോറൽ മാപ്പർ) തുടങ്ങിയ ഉപകരണങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് അയോയുടെ ഉപരിതലത്തിൽ ഉരുകിയ ലാവയും സൾഫറസ് വാതകങ്ങളും പുറത്തുവിടുന്ന അഗ്നിപർവ്വതങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങൾ ശേഖരിക്കുക എന്നതാണ് ലക്ഷ്യം. തുടക്കത്തിൽ വ്യാഴത്തിന്റെ ധ്രുവ ധ്രുവദീപ്തിയെ പഠിക്കാൻ രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ജിറാം, അയോയിലെ സജീവ അഗ്നിപർവ്വതങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട താപ സ്രോതസ്സുകൾ കണ്ടെത്തുന്നതിൽ ഉപയോഗപ്രദമാണെന്ന് തെളിയിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.
2011-ൽ വിക്ഷേപിച്ച ജൂനോ, 2016 മുതൽ ജോവിയൻ സംവിധാനത്തെക്കുറിച്ച് പഠനം നടത്തുന്നതോടൊപ്പം അതിന്റെ വിപുലമായ ദൗത്യത്തിന്റെ മൂന്നാം വർഷത്തിലേക്ക് കടക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഭൂമിയുടെ ചന്ദ്രനേക്കാൾ അൽപ്പം വലിപ്പമുള്ള അയോ, വ്യാഴത്തിൽ നിന്നും അതിന്റെ സഹോദര ഉപഗ്രഹങ്ങളായ യൂറോപ്പ, ഗാനിമീഡ് എന്നിവയിൽ നിന്നുമുള്ള ഗുരുത്വാകർഷണ ശക്തികൾ കാരണം നിരന്തരമായി പ്രക്ഷുബ്ധമാണ്. ഈ ശക്തികൾ അയോയെ വലിച്ച് നീട്ടുന്നതിനും ഞെക്കി അമർത്തുന്നതിനും കാരണമാകുന്നു, ഇത് നിരവധി അഗ്നിപർവ്വതങ്ങളിൽ നിന്ന് ലാവ പൊട്ടിത്തെറിക്കാൻ കാരണമാകുന്നു.
കഴിഞ്ഞ മെയ് 16-ന് ബഹിരാകാശ പേടകം അയോയുടെ സമീപത്തു കൂടിയുള്ള അവസാനത്തെ പറക്കലിൽ അഗ്നിപർവ്വത പ്രവർത്തനത്തിലെ മാറ്റങ്ങൾ ജൂനോ പകർത്തി, ചില പ്രദേശങ്ങളിൽ ലാവാ പ്രവാഹത്തിൻ്റെ വികാസവും പുതിയ ലാവ പ്രവാഹവും കണ്ടെത്തി. സജീവമായ അഗ്നിപർവ്വതത്തിന്റെ സാധ്യതയെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു ലോക്കി പടേര എന്ന പ്രതിഭാസവും തിരിച്ചറിഞ്ഞു.
ജൂനോ അയോയെ സമീപിക്കുന്നത് തുടരുമ്പോൾ ഈ അജഞാത ലോകത്തിൻ്റെ കൂടുതൽ ഉപരിതല സവിശേഷതകളെയും അഗ്നിപർവ്വത പ്രവർത്തനത്തിന്റെ സ്വഭാവത്തെയും കുറിച്ചുള്ള ഡാറ്റ ശേഖരിക്കാൻ കഴിയുമെന്ന് ശാസ്ത്രജ്ഞർ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു.
